Inmiddels is het Rijksvaccinatieprogramma al een paar maanden volop bezig, maar toch zit men nog met vragen waarop geen zekere antwoorden te geven zijn. Is het coronavaccin wel veilig? Wat als er op de lange termijn nadelige bijwerkingen zijn? Wat betreft deze laatste vraag kan Wetswinkel Nijmegen meer inzicht bieden over de aansprakelijkheid bij gebrekkige vaccins.
Net als in elke andere letselschadezaak zijn soms meerdere partijen aan te spreken. Zo kan de producent (farmaceut) van het vaccin aansprakelijk zijn, maar ook de arts als de vaccinatie door medisch onzorgvuldig handelen onjuist wordt gegeven. Daarnaast kan de staat, die het vaccin als ‘veilig’ beschouwt, aansprakelijk zijn. Op EU-niveau zijn zelfs afspraken gemaakt over het overnemen van schadeclaims die in eerste instantie aan farmaceuten toekomen.
Wat betreft de farmaceut kan deze aansprakelijk worden gesteld indien het vaccin een ‘gebrek’ in juridische zin bezit. Het vaccin biedt dan niet de veiligheid die men daarvan mocht verwachten. Hierbij wordt gelet op verschillende omstandigheden, zoals de presentatie van het coronavaccin. Het enkele feit dat het vaccin bijwerkingen heeft, is voor aansprakelijkheid echter onvoldoende.
Daartegenover staat dat de farmaceut gehouden is om goed onderzoek te verrichten naar eventuele bijwerkingen van het vaccin. Het is niet ondenkbaar dat het vaccin een onvoorziene bijwerking zal hebben, gelet op de druk om zo snel mogelijk een werkend vaccin op de markt te brengen. Als deze bijwerking ontdekt had kunnen worden via een “normaal” ontwikkelingstraject, kan de farmaceut aansprakelijk gesteld worden.
Anderzijds zijn de beste professionals ter wereld wat betreft vaccinontwikkeling betrokken, waardoor de kans groot is dat het gebrek ten tijde van de marktintroductie van het vaccin nog niet bekend was en ook niet kon zijn. In dit geval kan de farmaceut niet aansprakelijk worden gesteld.
Het is dus goed mogelijk dat de farmaceut zich kan verdedigen op grond van de meest recente wetenschap volgens welke het onmogelijk was om de bijwerking te ontdekken. Maar wanneer de farmaceut nalatig is geweest op het gebied van onderzoek naar bijwerkingen, zal het gebrek van het vaccin hem in principe wel toe te rekenen zijn.
