Ziek, en nu?
Wanneer u te maken krijgt met ziekte en daardoor (tijdelijk) niet kunt werken, komt er vaak veel op u af. Regelingen zoals de Ziektewet en de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) spelen dan een belangrijke rol. Deze wetten bepalen onder andere welke uitkering u kunt ontvangen, welke rechten en plichten daarbij horen en wat u van uw werkgever en het UWV mag verwachten. Op deze pagina leggen wij uit hoe de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever, de Ziektewet en de WIA werken, zodat u beter weet waar u aan toe bent en welke stappen u kunt nemen als u ondersteuning nodig heeft.
Ziekmelding en eerste stappen
Hoe meld ik mij ziek?
De wijze van ziekmelden verschilt per organisatie. Hoe een ziekmelding gemeld moet worden staat vaak in de arbeidsovereenkomst, het cao of het personeelshandboek.
Nadat u zich heeft ziekgemeld, beoordeelt de werkgever deze melding en kan hij u doorsturen naar de bedrijfsarts. Tot dat moment wordt uw ziekmelding in principe geaccepteerd. U bent dan wel verplicht mee te werken aan gesprekken en onderzoek.
Bij kortdurende ziekte, zoals een griep, is de regeling in beginsel eenvoudig: u blijft thuis en ontvangt gewoon uw loon (tenzij u iets anders heeft afgesproken). Bij langdurige ziekte gelden aanvullende regels zoals re-integratie en mogelijk een andere uitkering.
Loondoorbetaling bij ziekte (art. 7:629 BW)
U ontvangt loon tijdens ziekte als u:
1) een arbeidsovereenkomst heeft, en
2) u door ziekte uw werk niet kunt doen.
Er is aan de tweede voorwaarde voldaan, indien uw klachten leiden tot medische beperkingen van lichamelijke of psychische aard en daardoor wordt verhinderd om de arbeid zoals overeengekomen in uw arbeidsovereenkomst te verrichten. De bedrijfsarts of verzekeringsdeskundige bepaald dan over uw arbeidsongeschiktheid. Een huisarts mag dit niet doen.
Indien u het niet eens bent met dit oordeel kunt u een second opinion of een deskundigenoordeel bij het UWV aanvragen.
Wat als u aan deze voorwaarden voldoet?
Dan moet uw werkgever gedurende een periode van 104 weken (2 jaar) minimaal 70% van uw loon doorbetalen. In het eerste ziektejaar ontvangt u minimaal het wettelijk minimumloon, daarna kan deze worden verlaagd tot het wettelijk sociaal minimum. Let wel: in uw arbeidsovereenkomst of cao kunnen gunstigere afspraken staan!
Re-integratieverplichtingen
Rol van de werkgever
De werkgever is verplicht tijdig een bedrijfsarts in te schakelen. Vervolgens doet hij onderzoek naar werkhervatting in spoor 1 (de eigen organisatie). Daarbij wordt van de werkgever verwacht dat hij doet wat redelijkerwijs mogelijk is om u in passend werk te kunnen plaatsen, te beginnen met een terugkeer in eigen werk.
Na ongeveer een jaar ziekte wordt spoor 2 gestart. Bij een re-integratie in spoor 2 wordt u actief begeleid bij het vinden, verkrijgen en behouden van een voor u geschikte functie in een andere organisatie dan in die van uw eigen werkgever. Dit gebeurt op basis van een van tevoren opgesteld en schriftelijk vastgelegd re-integratieplan.
Rol werknemer
Van u wordt verwacht dat u meewerkt aan het herstel en de re-integratie, dat uw het passend werk accepteert en meewerkt aan het plan van aanpak en gesprekken. Indien u niet meewerkt kan uw werkgever het loon opschorten of stopzetten. In ernstige gevallen kan zelfs de ontslagbescherming vervallen en kan u worden ontslagen.
Als uw werkgever zich te weinig inspant tijdens de re-integratie, kan het UWV hem verplichten nog maximaal 1 extra jaar loon door te betalen.
Ziektewet
De Ziektewet geldt wanneer u geen werkgever meer heeft die het loon kan doorbetalen. Bijvoorbeeld bij:
– Het einde van een tijdelijk arbeidscontract tijdens ziekte;
– Uitzendkrachten met een uitzendbeding;
– Oproepkrachten;
– Zwangerschap;
– Ontslag tijdens proeftijd;
– Ziek tijdens een WW-uitkering (na 13 weken).
Wat betreft re-integratie gelden bijna dezelfde regels als tijdens de loondoorbetaling. Het grootste verschil is dat het UWV de rol van de werkgever overneemt. Vanuit het UWV zal u een re-integratiebegeleider toegewezen krijgen. U maakt dan samen met het UWV een plan van aanpak. Hierin staan afspraken over wat u tijdens uw Ziektewetuitkering gaat doen om weer aan het werk te kunnen gaan.
Indien u naast de Ziektewet kunt werken, bijvoorbeeld omdat er passend werk gevonden is, zal de uitkering worden verlaagd.
WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen)
Aanvragen WIA
U ontvangt rond week 88 van uw ziekte een bericht van het UWV om de aanvraag te starten. Om in aanmerking te komen voor een WIA-uitkering moet u aan de volgende twee voorwaarden voldoen:
– U bent door ziekte niet (volledig) in staat te werken;
– U kunt minder verdienen dan voorheen.
De arts en de arbeidsdeskundige van het UWV bepalen uw mate van arbeidsongeschiktheid. Dit doen zij aan de hand van een sociaal-medische beoordeling gebaseerd op uw ziekte en arbeidsmogelijkheden.
WIA-uitkeringen
Binnen de WIA kan er onderscheid worden gemaakt tussen twee verschillende soorten uitkeringen:
1. IVA – inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten.
Voor het ontvangen van deze uitkering is het vereist dat u volledig en duurzaam arbeidsongeschikt bent. Dit is het geval als u minimaal 80% arbeidsongeschikt bent en weinig tot geen kans op herstel kent.
2. WGA – werkhervatting gedeeltelijk arbeidsongeschikten.
Deze uitkering is bedoeld voor mensen die nog (deels) kunnen werken. U moet dan minimaal 35% arbeidsongeschikt zijn met een kans op herstel.
Deze uitkering bevat drie varianten:
1) Loongerelateerde uitkering. Deze uitkering is gebaseerd op uw vroegere loon, uw arbeidsverleden en het loon dat u nu verdient.
2) Loonaanvullingsuitkering. U ontvangt deze uitkering indien u minimaal de helft verdient van wat u zou kunnen verdienen volgens de arbeidsdeskundige.
3) Vervolguitkering. Indien u weinig tot geen inkomen verdient. Deze uitkering is gebaseerd op het minimumloon.
Eindigen WIA-uitkering
Uw WIA-uitkering eindigt bij:
– Herstel;
– Bereiken van de AOW-leeftijd;
– Emigratie;
– Detentie van langer dan een maand;
– Overlijden;
Of natuurlijk wanneer u deze uitkering zelf stopzet.
Hopelijk hebben we u met deze informatie een duidelijk beeld kunnen geven van de regelingen rond ziekte, loondoorbetaling en de WIA. Indien u nog vragen heeft ten behoeve van deze onderwerpen of als u zich in een lastige situatie bevindt, kunt u gerust contact met ons opnemen of langs te komen tijdens een van onze spreekuren!
